Bu yazı, Fikret BİRDİŞLİ tarafından yazılan ”Alman Stratejik Kültürünün Dönüşümü ve Almanya’nın Uluslararası Politikaya Proaktif Katılımı” isimli makalenin şahsım tarafından yapılmış bir özeti niteliğindedir.
Alman stratejik kültürünü biçimlendiren ilk unsur, güvenlik ile ilgilidir ve bu kültür, öncelikli olarak defansif bir nitelik taşımaktadır. Eski dönemde Roma baskısı ve Hun akınlarına karşı yaşadıkları coğrafyada onları koruyacak doğal engeller bulunmadığı için birleşen Germen kabileleri, buna örnek olarak gösterilebilir.
Yakın dönemde Almanya, Bismark yönetimi altındayken Avrupa’ya karşı ‘‘Güç Politikası’’ izlemiştir. Daha sonra bu politika, 2. Wilhelm döneminde ekonomik gerekçelerden dolayı yayılmacı bir politika olan ‘‘Dünya Politikası’’na evrilmiştir. Adolf Hitler döneminde ise bu politika ‘‘Dünya Gücü’’ adlı askerî işgale dayalı yayılmacı bir politikaya dönüşmüştür.
İkinci Dünya Savaşı sonrası Almanya, ağır barış koşulları altında imzalanan anlaşmalar altında yaşamak zorunda bırakılarak stratejik kültürü galip devletlerce baskı altına alınmıştır. Bu durum doğrultusunda Federal Almanya dış politikası ‘‘Sivil Güç ve Yalnız Başına Asla’’ olarak belirlenmiştir.
Soğuk savaş yıllarında komünizmin yayılması ve Almanya’nın Varşova Paktı üyelerine komşu olması sebebiyle Almanya’ya karşı uygulanan sıkı kontrol ve denetimler, 2. Dünya Savaşı’nın galip devletlerinin aldığı ortak bir kararla azaltıldı. Çünkü Sovyetler Birliği gibi bir gücün karşısında olacak zayıf bir Almanya, Avrupa’nın siyasi çıkarlarına hiç uygun değildi. Bu sebeple kontrollü bir şekilde de olsa Almanya’nın gelişimi Avrupalı devletler tarafından desteklendi. Sonrasında Soğuk Savaş’ın sona ermesinin ardından Doğu ve Batı Almanya’nın birleşmesiyle Almanya ulusal egemenliğini sağladı.
Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sonrası baskılanan Alman stratejik kültürü, her zaman etkin güç olma arzusunu koruyarak Almanya’nın günümüz uluslararası sisteminde önemli bir yer edinmesini sağlamıştır.
Makaleye buradan ulaşabilirsiniz.
